Máy Bộ Đàm Motorola Chống Cháy Nổ ATEX & TIA: Lựa Chọn Nào Phù Hợp Cho Môi Trường Dễ Cháy Nổ
Trong các ngành công nghiệp như dầu khí, khai thác mỏ, hóa chất, hay chế biến nông sản, yêu cầu an toàn lao động luôn được đặt lên hàng đầu. Đặc biệt, trong môi trường có nguy cơ cháy nổ cao, việc sử dụng bộ đàm thông thường có thể gây ra rủi ro nghiêm trọng về cháy nổ. Để giải quyết vấn đề này, Motorola Solutions đã phát triển các dòng bộ đàm chống cháy nổ đạt chuẩn ATEX và TIA (Intrinsically Safe, Hazloc UL-4950). Mỗi tiêu chuẩn mang những đặc tính khác nhau, phù hợp cho từng môi trường làm việc cụ thể. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết để giúp bạn lựa chọn giải pháp an toàn và tối ưu nhất.
Hiểu rõ về môi trường nguy hiểm, dễ cháy nổ là như thế nào?
Môi trường nguy hiểm, dễ cháy nổ là những khu vực có mặt khí, hơi, bụi hoặc sợi dễ cháy nổ, thường gặp trong các ngành dầu khí, khai thác mỏ, hóa chất hay chế biến nông sản tại Việt Nam. Các khu vực này được phân loại theo hai hệ thống quốc tế chính để dễ dàng quản lý và áp dụng thiết bị an toàn:
- Hệ thống Vùng (Zone System – ATEX/IEC): Được sử dụng rộng rãi ở châu Âu và nhiều quốc gia khác.Hệ thống này phân loại khu vực dựa trên khả năng và thời gian tồn tại của môi trường dễ cháy nổ.
- Vùng 0, 1, 2: Khu vực có khí/hơi dễ cháy.
- Vùng 20, 21, 22: Khu vực có bụi dễ cháy.
- Hệ thống Lớp/Phân khu (Class/Division – NEC/ANSI): Phổ biến tại Bắc Mỹ. Hệ thống này phân loại vị trí theo loại vật liệu nguy hiểm và khả năng xuất hiện của chúng.
- Lớp I: Khí/hơi; Lớp II: Bụi; Lớp III: Sợi.
- Phân khu 1: Nguy hiểm xuất hiện thường xuyên.
- Phân khu 2: Nguy hiểm hiếm khi xuất hiện .
Với Motorola, bộ đàm chuẩn ATEX tuân theo hệ thống vùng (Zone), còn bộ đàm chuẩn TIA (Hazloc UL-4950) tuân theo hệ thống lớp/phân khu (Class/Division). Điều này giúp doanh nghiệp tại Việt Nam dễ dàng lựa chọn theo chuẩn phù hợp với yêu cầu tại nơi làm việc và quy định quốc tế.

Máy bộ đàm Motorola đạt chuẩn ATEX
Thuật ngữ "ATEX" bắt nguồn từ tiếng Pháp "ATmosphères EXplosibles" là chứng nhận an toàn châu Âu cho thiết bị hoạt động trong môi trường có nguy cơ cháy nổ. Bộ đàm Motorola ATEX được thiết kế đặc biệt để ngăn tia lửa hoặc nhiệt thoát ra ngoài.
- Đặc điểm nổi bật:
- Công suất phát tối đa 1W (VHF/UHF) nhằm hạn chế năng lượng, giảm rủi ro.
- Thiết kế đạt chuẩn cho Vùng 1 và 2, nơi có nguy cơ cháy nổ thường xuyên.
- Vỏ chống cháy nổ bảo vệ hoàn toàn khỏi tia lửa và nhiệt.
- Đạt chuẩn IP67 chống bụi/nước, tích hợp tính năng GPS, Man Down, Lone Worker.
- Lĩnh vực ứng dụng: giàn khoan dầu, mỏ than, nhà máy khí, cơ sở hóa chất.

Máy bộ đàm Motorola đạt chuẩn TIA (Hazloc UL-4950)
Bộ đàm đạt chuẩn TIA Intrinsically Safe (Hazloc UL-4950) được thiết kế dựa trên nguyên tắc giới hạn năng lượng điện và nhiệt ở mức an toàn, giúp ngăn chặn khả năng phát sinh tia lửa hoặc nhiệt độ đủ để gây cháy nổ trong môi trường làm việc có rủi ro cao.
- Đặc điểm nổi bật:
- Mạch điện giới hạn năng lượng (Energy-Limiting Circuits), đảm bảo an toàn ngay cả khi có sự cố.
- Công suất phát cao hơn: 5W (VHF), 4W (UHF) cho phạm vi liên lạc rộng.
- Đạt chuẩn IP67, có Âm thanh thông minh, nhắn tin, phụ kiện an toàn IS.
- Lĩnh vực ứng dụng: nhà máy hóa dầu, kho chứa nông sản, cơ sở sản xuất công nghiệp.

Doanh nghiệp nên chọn bộ đàm Motorola đạt tiêu chuẩn ATEX hay TIA?
Việc lựa chọn giữa máy bộ đàm Motorola đạt tiêu chuẩn ATEX hay TIA (Hazloc UL-4950) sẽ tùy thuộc vào loại hình sản xuất, quy định pháp lý áp dụng tại khu vực và điều kiện làm việc thực tế tại Việt Nam.
Đối với máy bộ đàm Motorola đạt chuẩn ATEX
- Phù hợp cho môi trường Vùng 1 hoặc 2 (hoặc Vùng 21, 22) có nguy cơ cháy nổ cao, thường xuyên hoặc liên tục, điển hình như giàn khoan dầu, mỏ hầm lò, nhà máy lọc dầu.
- Nên chọn khi doanh nghiệp hợp tác, xuất khẩu hoặc tuân thủ tiêu chuẩn ATEX/IECEx của châu Âu.
- Thích hợp với không gian hạn chế, khi công suất 1W là đủ và cần vỏ chống cháy nổ.
Đối với máy bộ đàm Motorola đạt chuẩn TIA (Hazloc UL-4950)
- Dành cho môi trường Lớp I, II, III, Phân khu 1 hoặc 2, như nhà máy hóa dầu, kho chứa nông sản, nhà máy dệt… nơi nhiều loại vật liệu dễ cháy khác nhau.
- Tiêu chuẩn này áp dụng tại Bắc Mỹ hoặc những khu vực tuân thủ theo tiêu chuẩn NEC/ANSI, đồng thời có thể linh hoạt đáp ứng Vùng 2/22 theo IEC.
- Thích hợp với công trường, nhà máy quy mô lớn đòi hỏi phạm vi liên lạc xa và ổn định (công suất lớn nhất là 5W).

Những lưu ý quan trọng khi sử dụng máy bộ đàm chống nổ
Để đảm bảo an toàn tối đa và tuân thủ đúng quy định khi sử dụng máy bộ đàm chống cháy tại Việt Nam, bạn nên lưu ý những điểm sau:
- Đánh giá rủi ro: Nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia an toàn hoặc cơ quan quản lý để phân loại chính xác khu vực nguy hiểm (Vùng hoặc Lớp/Phân khu) và tuân thủ quy định pháp luật hiện hành.
- Phù hợp chứng nhận: Đảm bảo bộ đàm bạn sử dụng có chứng nhận phù hợp với đặc thù nguy hiểm tại nơi làm việc (như nhóm khí, loại bụi hoặc rủi ro do sợi vải).
- Phụ kiện: Chỉ sử dụng phụ kiện được chứng nhận an toàn (ATEX hoặc IS) để giữ nguyên tính năng chống nổ của thiết bị.
- Quy định lĩnh vực, khu vực làm việc: Ở châu Âu, ATEX là bắt buộc; tại Mỹ, áp dụng TIA-4950. Doanh nghiệp tại Việt Nam khi hoạt động, vận hành tùy vào lĩnh vực, khu vực làm việc nên tìm hiểu rõ các yêu cầu, tuân thủ quy định an toàn lao động của nhà nước mà lựa chọn máy bộ đàm có tiêu chuẩn phù hợp.

Việc lựa chọn giữa máy bộ đàm Motorola đạt tiêu chuẩn ATEX hay TIA (Hazloc UL-4950) không chỉ là đáp ứng tiêu chuẩn an toàn, mà còn là giải pháp chiến lược giúp doanh nghiệp bảo vệ người lao động, tuân thủ pháp luật và duy trì hiệu quả vận hành lâu dài. Hãy liên hệ với Viễn Thông Thế Kỷ nếu bạn cần tư vấn về bộ đàm chống cháy nổ để phù hợp với lĩnh vực làm việc của mình.